عروسک دوتوک خدیجه

وجه تمایز عروسک دوتوک خدیجه از تمام عروسکهای روستای تاجمیر، گردن بلند و قد کشیده عروسک است. اجازه بدهید اول اشاره کلی به داستان این عروسکها داشته باشیم.

بیشتر از 30 چهل سال قبل خشکسالی عجیبی در منطقه زابل و سیستان بلوچستان بوجود آمد. اکثر مردم این منطقه کوچ کردند. عده زیادی به سمت شمال خراسان و شهرهای شمالی کشور حرکت کردند. اما قبیله تاجمیر در حوالی بیرجند در خراسان جنوبی ماندگار شدند. اما الان بعد از گذشت این سالها این منطقه هم چیزی کم از خشکسالی های گذشته ندارد. بیابانهای این منطقه تنها یک پوشش گیاهی دارد. درختچه هایی به نام گز. که ریشه های عمیقی در دل خاک دارند. و توانایی تحمل آب و هوای خشک و سخت منطقه را دارند.

فقر در این منطقه باعث شده است که متاسفانه ساکنین این روستاها و خانه های عشایری از همین پوشش گیاهی اندک برای آتش تنور، یا گرمایش خانه ها و سیاه چادرهایشان استفاده کنند. در سال 1392 همزمان با اجرای پروژه بین المللی ترسیب کربن، فکری برای اشتغال جایگزین کشاورزی و دامپروری برای مردم کردند. یکی از قسمتهای موفق این پروژه، پروژه عروسکهای دوتوک بود که ظرف یکسال توانستند به عنوان اولین عروسکهای بومیو ملی در کشور به ثبت آثار ملی برسند.

عروسک سازی برای دختران و زنانی که تا پیش ازین هرگز تصور هم نمیکردند در جبر شرایط سکونتشان به درآمدی برسند به جایی رسید که هرزن بسته به تلاشش در سال حدود 5 تا 8 میلیون تومان درامد زایی میکند.

فرمت کلی ساخت این عروسکها که تماما از مواد در دسترس و بازیافتی زندگی روستایی تهیه میشود را مسن ترین زن روستا یعنی زربخت حکایت کرد. و بعد از آن هر کدام از بانوان این منطقه به فراخور ذهنیت درونی شان، تخیل و ابتکارشان سبکی را تولید میکنند. به همین دلیل هر عروسک اسم سازنده اش را میگیرد. مثلا عروسک دوتوک خدیجه، را خدیجه میسازد. زن جوانی که وقتی علت گردن بلند و متفاوت عروسکش را جویا شدیم در پاسخ گفت:

گردن بلند یکی از فاکتورهای زیبایی زنان است. و از قدیم دخترانی که گردن بلندتری داشتند در قبیله به زیبایی معروف بودند.

عروسک دوتوک خدیجه بدن قابل انعطافی دارد. پاهای عروسک قابل تاشدن و نشستن است. هر کدام از عروسکهای تاجمیر یک شناسنامه دست نویس دارند. شناسنامه ها قصه هایی هستند که کودکان خانه روایت میکنند و روی تکه پارچه ای مینویسند. متن شناسنامه خدیجه را باهم بخوانیم:

اسم این زن مانگل است.مانگل 20 سال سن دارد. او در روستا زندگی میکند. مانگل 2 خواهر و 2 برادر دارد او فرزند سوم خانواده است. یکی از برادرها و یکی از خواهرهایش ازدواج کردند. خواهرش 24 سال سن دارد او 3 پسر 1 ساله و 3 ساله و 4 ساله دارد. برادرش هم یک دختر 2 ساله دارد. خواهر و برادر ماهگل بچه هایشان را بعضی وقتهای میگذارد پیش او. او از آنها نگهداری میکند. خواهر کوچکشان 15 سال سن دارد. برادرانش یکی 26 سال دارد و دیگری 18 سال دارد. مانگل در خانه بیکار نیست. علاوه بر کارهای خانه سوزندوزی روی شال میکند و آنها را میفروشد. 

سازنده خدیجه نهتانی.

عروسک دوتوک خدیجه 

شاید این حد از صداقت و خلوص را کمتر در جامعه اطرافمان ببینیم. صداقت کودکانی که برای عروسکهای دست ساز مادر و خواهرانشان داستان سرایی میکنند. میخواهند به من و شمای هم وطن بگویند "اینها فریاد توانایی ما برای حفظ زندگیست"

در خرید عروسک دقت کنید که:

هرکدام از این عروسک های دوتوک دارای طرح های مختلفی ست در واقع شما باخرید هر کدام از این عروسک ها فقط ظاهر کلی عروسک را انتخاب می کنید بقیه قسمت ها مثل رنگ لباس و رنگ چادر و شناسنامه آن ها تغییر میکند. و درصورت عدم موجودی، این محصول سفارش سازی میشود و احتمال تغییراتی در رنگ وجود دارد.

برای دیدن نمونه های متفاوت این عروسک های به گالری دوتوک سر بزنید و از دیدن این عروسک ها لذت ببرید.